nauczyć się
  • Nauczę się wiersza
    7.10.2016
    7.10.2016
    Szanowni Państwo
    Mam pewną wątpliwość. Jak powinno się mówić Nauczę się wiersz na pamięć czy Nauczę się wiersza na pamięć.

    Pozdrawiam
    Dariusz Cugier
  • pytanie o się
    18.11.2008
    18.11.2008
    Szanowni Państwo!
    Znam zasady, na jakich zaimek się łączy się z czasownikiem, szczególnie na końcu zdania. Czy dotyczy to też zdań złożonych i czy należy zawsze mechanicznie przestawiać się przed czasownik, np. na końcu zdania składowego w zdaniu złożonym? „Dzięki temu nauczyłam się, jak wiązać krawat” – czy się musi powędrować przed czasownik, nawet jeśli ucierpi na tym melodia zdania? A może można pozostawić to wyczuciu osoby piszącej?
    Agnieszka Kajak
  • Wydawać się, zdawać się
    9.01.2018
    9.01.2018
    Jako tłumacz i redaktor mam prośbę o krótkie rozstrzygnięcie dot. Pani odpowiedzi w Poradni PWN z grudnia 2016, mianowicie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wydawac-sie-bezokolicznik;17323.html

    Czy ta zasada o niełączeniu bezokolicznika z wydaje się dotyczy także zdaje się?
    Przyznam szczerze, że dotąd unikałam (jako tłumacz) i tępiłam (jako redaktor) wyłącznie zlepek wydaje się być, akceptując inne czasowniki (co nie było zbyt logiczne, lecz tak mnie nauczyła moja mentorka).

    Będę szczerze wdzięczna za odpowiedź.
  • Czy porady się starzeją?
    26.01.2013
    26.01.2013
    Bywa, że w swoich odpowiedziach zachęcają Państwo do spojrzenia wstecz (do wcześniejszych porad). Zastanawia mnie, jak daleko można sprawdzać (do którego roku). Wiadomo przecież, że język się zmienia i takie porady, np. sprzed 10 lat, to pewnie straciły na wartości (są już nieaktualne)?
  • Chińskie nazwy osobowe

    17.05.2022
    31.10.2021

    Szanowni Państwo,

    czy przydomki /imiona chińskich myślicieli – Laozi i Zhu Xi powinny być odmieniane? Spotkałam się z pisownią „u Laozi'ego” czy „w tekstach Zhu Xima”. Mam spore wątpliwości, co do słuszności użycia apostrofu w pierwszym przypadku, o dodawaniu końcówek fleksyjnych do „Xi” nie wspominając (M. Xi, D. Xia C. Xiowi (?)). Wiem, że pytania dotyczące odmiany chińskich imion i nazwisk były już przedmiotem analiz w Poradni Językowej PWN, będę jednak wdzięczna za Państwa pomoc.

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • Współczesna polszczyzna, czyli jaka?
    24.10.2005
    24.10.2005
    Witam serdecznie,
    Chciałbym się spytać, jak mam rozumieć stwierdzenie „współczesna polszczyzna”. Współczesna, czyli ta którą się porozumiewamy w dzisiejszych czasach (ale takie twierdzenie jest pojemne i niejednoznaczne). Czy słusznym jest datowanie owej „współczesności” od roku 1989 (tak jak to robimy z literaturą)? Proszę o zasadę periodyzacyjną, jaką należy przyjąć przy takim określeniu.
    pozdrawiam,
    Dariusz Komorniczak
  • tryb rozkazujący i negacja
    10.11.2014
    10.11.2014
    Zastanawiam się właśnie nad formami trybu przypuszczającego takich czasowników jak np. wchodzić lub przyjeżdżać. Powiemy: „Wejdź do środka!”, ale gdy zaprzeczymy, zmieni się forma czasownika: „Nie wchodź do środka!”. „Przyjedź do mnie”, ale „Nie przyjeżdżaj do mnie!”. Z czego wynikają te dwie różne formy?
  • Pan/Pani w zwrotach adresatywnych

    9.12.2023
    9.12.2023

    Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?

  • Staropolszczyzna w wersji audio?
    12.03.2013
    12.03.2013
    Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego